Puzzel

Niet compleet

Tranen rollen over mijn wangen. Op het podium staan Richard en Marije met hun kinderen Eva, Boaz en de net een maand oude Loïs. ‘Een jaar geleden zouden we hier al staan. Ik wist precies hoe het eruit zou zien, welk lied we zouden zingen en welke reacties we zouden krijgen... maar het ging anders en we zaten met een kistje in de Staringlaan...’ Marije vertelt over het verlies van Levi in 2015 en van Ezra in 2016.

Nu staan ze hier, intens dankbaar met hun prachtige dochter. Geen vervanging van twee andere prachtige kinderen, maar een cadeau uit de hand van God. Ik kijk naar het kleine mensje die ik van de week nog even mocht knuffelen. Zo compleet en gezond, zo kwetsbaar en afhankelijk van zorg en liefde.

Ik kijk naar Eva en Boaz die trots zijn op hun zusje. Boaz die me van de week nog even liet zien wat hij allemaal al kon doen met Loïs. Eva en Boaz die zo bewust hebben meegemaakt in hun jonge levens dat leven en dood heel dicht bij elkaar liggen. Dat de komst van een broertje of zusje niet betekent dat het feest is.

Ik kijk naar Richard. Zijn handen beschermen en dragen zijn dochter. Door mijn gedachten gaan de beelden van de afgelopen jaren. Toen droegen zijn handen twee keer een kistje. Twee keer een geliefd en gewenst kind, een zoon om trots op te zijn, dragend naar het graf.

Ik kijk naar Marije. Moedige, krachtige, gelovige vrouw. Wat hou ik van haar. Wat is ze eerlijk over haar worsteling met God, met de gang van het leven. Haar boek ‘Kinderen voor de overkant’ (te bestellen op www.kinderenvdoverkant.nl) is voor velen al tot steun en troost geweest.

Het lijkt een compleet gezin zoals ze daar staan. Maar er ontbreken er twee. Levi en Ezra. Zouden ze mee kijken vandaag? Misschien wel samen met opa en zoveel anderen die al Thuis zijn gekomen? We weten niet hoe het er uitziet hierna, maar dat ze het goed hebben daar ben ik van overtuigd. 

De puzzel

Ik ben gek op puzzelen. Liefst grote van 2000 stukjes. Al puzzelend, passend en metend, zoekend op kleur of vorm, vormt zich een afbeelding. Een plaatje dat meestal ook al op de doos staat afgebeeld.

Vanmorgen dacht ik daaraan, toen ik Marije en Richard met hun gezin op het podium zag staan. Staan we vaak niet zo in het leven? We hebben een plaatje in ons hoofd van hoe het zal gaan, en daar strekken we ons naar uit.

De grote lijnen zijn duidelijk, de rand zit al in elkaar. We zoeken en vinden een partner, we maken carrière, we krijgen een leuke baan, we stichten een gezin, misschien nog een huisdier erbij, gaan op vakantie, doen onze taak in de kerk of de maatschappij, sporten er nog een beetje bij en genieten uiteindelijk van een welverdiende oude dag. Langzaam maar zeker puzzelen we het plaatje compleet.

Ons plaatje of Gods plaatje?

Puzzelen is een ontspannen bezigheid. Tenminste voor mij. Al puzzelend orden ik mijn gedachten. Af en toe kijk ik op het voorbeeld om te zien hoe het moet worden. Het is wat ook herken in mijn leven. Ik heb in mijn leven echter een ontdekking gedaan. En ik denk dat hij niet alleen voor mij geldt. Soms ben ik wanhopig op zoek naar het puzzelstukje om een stuk van de afbeelding compleet te krijgen, maar kan ik het niet vinden. En dat is niet omdat ik niet goed zoek, maar omdat de afbeelding die ik probeer te maken niet klopt!

Ik probeerde het plaatje ‘gezin’ kloppend te krijgen maar raakte niet zwanger. Geen probleem. Dan naar de dokter en naar het ziekenhuis. Alles is toch mogelijk tegenwoordig? Ik puzzelde, zocht, vroeg advies, probeerde, maar toen kwam de boodschap: Jullie zullen geen kindje van jullie samen krijgen. Het stukje waar ik naar zocht bestond helemaal niet. De afbeelding die ik in mijn hoofd had had ik zelf bedacht!

‘Mijn plannen zijn niet jullie plannen, 

en jullie wegen zijn niet Mijn wegen, spreekt de Heer. 

Want zo hoog als de hemel is boven de aarde, 

zo ver gaan Mijn wegen jullie wegen te boven, 

en Mijn plannen jullie plannen.’ (Jesaja 55: 8-9)

Mist

Ik houd van die tekst uit Jesaja 55. Het geeft mij rust. Ik kan plannen maken en als ze niet uitkomen een gevoel van paniek of teleurstelling hebben. Maar ver daarboven uit torent mijn Maker, mijn Schepper, mijn God en Vader. Hij heeft een perfecte afbeelding van mijn leven in handen. Hij was niet in paniek toen de arts zei: Kinderloos. Hij was niet in paniek toen eerst Levi en daarna Ezra overleed. Hij hoefde niet wanhopig op zoek naar een andere, geschiktere afbeelding. Zijn plan met mijn leven staat vast. Zijn plan met het leven van jou staat vast.

Wij willen de afbeelding helder hebben. Het liefst de hele afbeelding in één keer. We willen kunnen begrijpen waarom dingen gebeuren. Waarom we geen partner vonden, of onze partner ons bedroog. Waarom we ziek werden en beperkt. Waarom we een kindje kregen met een ernstige aandoening. Waarom ons kind werd vermoord of waarom het zelfmoord pleegde. Waarom we onze baan verloren. We willen een verklaring hebben zodat ons lijden, onze pijn, onze teleurstellingen, betekenis krijgen. Zodat het niet voor niets lijkt.

Ik denk dat het zo niet werkt. Ik stel me voor dat de afbeelding die God voor ons leven heeft gehuld is in mist. Er hangt een nevel voor (niet zo gek ook als je bedenkt dat God in de hemel is en wij hier op aarde...). We zien maar een stukje, een klein stukje. Soms, als de zonnestralen van Gods liefde of van de mensen om ons heen sterk genoeg zijn en ons bereiken, kunnen we even iets verder kijken. Maar dat totaal plaatje... ik denk dat we dat hier niet krijgen.

Vertrouwen

Mijn plaatje van mijn leven kan ik meestal loslaten. Het lukt me niet altijd, want ik ben gewoon een mens, met verlangens en wensen. Steeds meer durf ik erop te vertrouwen dat wat God voor mij in gedachten heeft een keigoed plan is! Dat wat Hij wil geven leven in overvloed is (in alle opzichten, en nee, ik ben niet van het welvaartsevangelie). Dat Hij zelfs het kwaad in mijn leven, het onrecht, de kinderloosheid, de depressie, omkeert tot iets goeds.

Dat is geen garantie dat er niets meer zal gebeuren dat pijnlijk is. Die garantie heb je niet als mens, en ook niet als christen. Het is vertrouwen en met nieuwsgierigheid uitkijken naar de onthulling van het volgende stukje van het plaatje.

Ik besluit deze blog met een lied dat ik de laatste weken vaak zing. Laat je erdoor bemoedigen en laten we er voor elkaar zijn als we het zicht op de puzzel van ons leven kwijt zijn geraakt.

Er ligt hoop in onze tranen, 

er ligt kracht in ons verdriet. 

U ontmoet ons als een Vader 

en doet onze angst teniet. 

U bent werkzaam als wij wachten. 

U heiligt ons steeds meer. 

Boven al onze gedachten 

leert U ons vertrouwen, Heer. 

U geeft ons hoop en voorspoed. 

U vergeet uw mensen niet. 

U bent er in het vuur en in de vloed. 

Uw trouw is voor eeuwig. 

Uw liefde houdt stand. 

U bent soeverein, o God. 

Onvoorstelbaar is uw wijsheid. 

Wie begrijpt uw wegen, Heer? 

U troont hoger dan de hemel 

en toch knielt U bij ons neer; 

diep bewogen met wie pijn lijdt 

en door niemand wordt gehoord. 

U omringt en ondersteunt mij. 

Mijn vreugde vind ik in uw Woord. 

Ook wanneer de vijand ons beschadigt: 

U keert het voor ons om, 

U geeft ons reden om U te eren. 

Ook al voert de weg door diepe dalen, 

uw trouw blijft steeds bij ons. 

U geeft ons reden om U te eren. 

(Opwekking 806: https://www.youtube.com/watch?v=Egq...)