maandag 15 februari 2016

Taboe: Christen & antidepressiva

De afgelopen weken was er weer eens volop aandacht voor antidepressiva. Half Nederland gebruikt het en er zijn allerlei meningen en visies over. Het zou te snel worden voorgeschreven, te lang worden gebruikt en in een aantal gevallen zou een placebo eigenlijk een betere oplossing zijn.

Ik herinner me een zomervakantie alweer een jaar of zeven geleden. Ik gebruikte antidepressiva maar wilde ermee stoppen. Ik voelde me goed, had geen therapie meer, was tevreden met mijn gezin en werk, had ideeën voor de toekomst en bovendien was ik gelovig. De terugkerende depressies in mijn leven hadden mijns inziens vooral te maken met de tragedies in mijn leven. Het verwerken (en daarmee oprakelen) van mijn verleden, het accepteren van onze ongewenste kinderloosheid, het waren allemaal heftige processen geweest waarbij, naast de gesprekken, de antidepressiva geholpen hadden om de scherpe kantjes van de heftige emoties af te halen en de bodem van de put iets omhoog te laten komen. Ondertussen had ik ook mijn geloofsstrijd gehad. Was God wel te vertrouwen? Waar was Hij toen ik het moeilijk had? Hoeveel dacht Hij wel dat ik aankon (gezien de tekst dat God niet boven vermogen verzoekt) en wat zou er nog meer op mijn pad komen? Ik had geen pasklaar antwoord gekregen maar mijn relatie met God was wel verstevigd (overigens werkt dat bij de meeste relaties zo dat die sterker worden als je ook eens een stevige strijd met elkaar durft aan te gaan).

Het was zomer, voor mij, samen met de lente, het beste seizoen. Heerlijk genieten van de zon, open deuren, frisse lucht en zonder jas naar buiten kunnen. De kinderen zouden ruim twee weken naar een logeeradres gaan en JW en ik hadden plannen gemaakt om naar Zuid Frankrijk te gaan. Een mooi moment om te stoppen met mijn antidepressiva. Ik overlegde met niemand want ik wist hoe mijn omgeving zou reageren, en nam mijn laatste pilletje in. Ik was al een aantal keer gestopt, steeds met het gevolg dat ik na een tijdje in een nog diepere depressie terugviel.  Maar ach, dat leek me logisch, want toen zat ik nog midden in de ellende. Nu was alles optimaal en over een paar weken zouden we ook nog eens op vakantie gaan!
We brachten de kinderen weg, pakten de auto vol spullen en reden op ons gemak door Europa naar beneden richting Zuid Frankrijk. Ik voelde me ietsje labiel maar kon dat verklaren want ik vond het lastig dat ik de jongste, die nog maar 3 was, moest achterlaten op zijn logeeradres. We reden op de bonnefooi en kwamen uiteindelijk beneden in Frankrijk terecht op een camping waar ik zo naar de zee kon lopen om daar heerlijk af te koelen. Jan Willem en ik zetten de tent op maar met het vastslaan van elke haring in de grond voelde ik me triester worden. Wat was er aan de hand? Waarom kon ik niet blij zijn en genieten? Uiteindelijk zaten we voor onze tent. Ik met een boek, JW met een biertje. De tranen rolden over mijn wangen. “Wat is er met jou aan de hand?”, vroeg JW zich bezorgd af. “Ik wil naar huis!!! En ik ben ook met mijn pillen gestopt!!!”

Ik kan er nu hartelijk om lachen, maar wat een toestand was dat. We hebben die twee weken niet volgemaakt. We zijn snel weer naar huis gegaan en ik heb me bij de huisarts gemeld. Met haar heb ik een fijn gesprek gehad en zij legde me uit dat ik er niets aan kon doen. Er ontbrak een stofje in mijn hersenen. Er was genoeg therapie geweest, en wellicht lag de eerste aanleiding of aanleg voor de depressie wel in het verleden maar blijkbaar maken mijn hersenen het stofje toch nog steeds niet aan. Zo’n pilletje helpt dan. Ik kreeg een nieuw middel en binnen zes weken was ik stabiel, zag ik het leven weer zitten en waren de emoties weer controleerbaar. Ik ben tot op de dag vandaag nooit meer gestopt.

Ik ben christen, én hulpverlener, én ik gebruik antidepressiva.
‘t Is maar dat je het weet! Ik merk dat er een enorm taboe op het gebruik van medicatie bij psychische aandoeningen ligt. Met name bij christenen. Hebben we hoofdpijn, nemen we zonder na te denken een paracetamol, we gebruiken pillen tegen hoge bloeddruk of spuiten insuline bij diabetes, een antibioticakuurtje gaat er ook wel in, maar o wee als je aankomt met antidepressiva. Want als christen ben je toch altijd blij, of op zijn minst zijn je gedachten zodanig vernieuwd dat je  niet meer vatbaar bent voor depressieve gevoelens. Over de zin van het leven hoef je al helemaal niet te twijfelen, daarbij weten we dat het beste nog komt. Trouwens, als je in de wat meer evangelische hoek zit en je hebt last van depressie dan is dat hoogstwaarschijnlijk een signaal van gebondenheid en moet je maar eens goed voor je laten bidden en je laten bevrijden.
Ik kreeg en krijg vaak het gevoel dat een christen die antidepressiva gebruikt eigenlijk als een soort tweederangs gelovige wordt weggezet. Jammer en onterecht.

Geloof ik dan niet dat God mij depressie kan genezen, of dat Hij me daarvan kan bevrijden? Ik geloof dat Hij dat kan. Hij kan je trouwens ook genezen van diabetes of van hoofdpijn. Hij doet het echter niet altijd, of niet op het moment dat wij dat wenselijk vinden. En zolang dat nog niet is gebeurd, slik ik iedere morgen vrolijk mijn roze pilletje, meestal gedachteloos, en soms heel bewust met een dankgebed: Dank U Heer voor deze bijzondere knap bedachte medicijnen en voor een arts die het juiste middel aan mij voorschreef!

Natuurlijk geloof ik ook dat antidepressiva niet altijd de oplossing is voor alle depressies. Er zijn ook andere manieren om van je depressie af te komen. Soms is therapie voldoende, of helpt het om anders te gaan leven. Het is inderdaad belangrijk om je denken te vernieuwen en om te onderzoeken hoe je in het leven staat. Maar als je dan alles geprobeerd hebt (met of zonder medicatie) en je komt tot de conclusie dat je met hulp van zo’n medicijn weer stabiel in het leven kunt staan en weer kunt functioneren en genieten van elke dag, dan moet je verstandig zijn en het gewoon gebruiken! Ook als je christen bent. Ook als je een blijmoedig geloof hebt. Ook als je gelooft dat God je kan genezen van een depressie.
En mocht je op grond van je geloofsovertuiging toch tot de conclusie komen dat antidepressiva niet kunnen, gooi dan de rest van je medicijnkast ook maar in de kliko!

Een tijdje terug was er een artikel waarin een heleboel bekende mensen uit de wereld (en Nederland) openheid gaven over hun psychische aandoeningen. Paniekaanvallen, depressie, bipolaire stoornissen en ga zo maar door. Ik was er blij mee. Eindelijk openheid over wie we zijn en waar we mee hebben te dealen in het leven. Ik doe er aan mee. Misschien ga ik me maar eens op die manier voorstellen: Ik ben Judith, christen, therapeut en ik gebruik antidepressiva...  Wie weet wat voor verrassende reacties er dan komen.

Een depressie is afschuwelijk. We praten er soms wat makkelijk over, omdat het zo’n algemeen iets is geworden. Maar ik weet uit ervaring hoe zwart, uitzichtloos en zwaar het leven kan zijn als je midden in een depressie zit. Zelfs als alle omstandigheden optimaal zijn, want een depressie zit van binnen.
Heb je er last van? Blijf er niet mee rondlopen maar ga naar je huisarts! Zoek hulp en pak alle hulpmiddelen aan die je worden aangeboden. Want echt waar... er valt te leven, en heel goed zelfs, met een chronische depressie! Mede dankzij antidepressiva!

2 opmerkingen:

  1. Hoi Judith, nou ik wil het er nog wel een keertje met je over hebben. Ik heb net ergens bij een opmerking geschreven dat ik het slik, maar je voelt je dan wel heel kwetsbaar. Toch taboe? Jij hebt het toch ook geschreven?! Maar uit ervaring weet ik dat je in een vakje wordt gestopt... terwijl je zelf weet dat dat niet nodig is.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik weet hoe kwetsbaar het is! Ik heb een boek geschreven waarin ik hier ook over schrijf. Daarna moest ik op het matje komen bij Jeugdzorg omdat wij pleegkinderen in huis hebben en ze toch wel ernstige twijfels hadden over mijn capaciteiten en bekwaamheid... Ik heb dat als heel vernederend ervaren maar ik laat me door niets en niemand meer weerhouden om er open over te zijn! Want... ik heb een heerlijk leven en ik voel me vrij! Dat gun ik iedereen! Als mensen mij in een vakje stoppen... prima, dat zegt veel over hen, en minder over mij, want ik stap daar nu weer uit! Sterkte voor jou!

      Verwijderen